1397/09/03 09:57
مایعات بدن ماهی
ماهی در مقایسه با حیوانات خونگرم به نسبت، مقدار کمتری خون دارد. مجموع حجم خون در ماهی حدود 3-1.5 درصد وزن بدن را تشکیل می دهد. عمده خون در ارگان های داخلی قرار دارد و در حالیکه عضلات حدود یک سوم وزن بدن را شامل می گردند حجم خون درون آنها فقط 20 درصد حجم کلی خون بدن است.
هرگاه بلافاصله پس از صید ماهی فیله شود، رنگ فیله قرمز خواهد بود، ولی این رنگ پس از تخلیه حفره شکمی (Gutting) و نگهداری ماهی در مخلوط آب و یخ به دلیل خروج خون به سرعت تغییر نموده و رنگ فیله سفید می گردد. البته در صورتیکه ماهی، بخصوص در هوای گرم، بدون تخلیه بطنی نگهداری شود، خون در عروق لخته شده و رنگ گوشت قرمز یا قهوه ای به نظر خواهد رسید. وجود رنگ قهوه ای در عضلات ماهی در موارد دیگری هم ممکن است مشاهده شود از جمله هنگامی که ماهی پس از تخیه بطنی به سرعت منجمد شده باشد.
نقش خون در بدن ماهی
خون در بدن ماهی حاملی است که به کمک آن مواد غذایی از روده یا کبد به عضلات منتقل و از این طریق نیاز عضلات به انرژی در هنگام شنا تامین می گردد. هر رشته عضلانی به وسیله لایه نازکی از مایع خارج سلولی احاطه گردیده است که از طریق آن مواد مورد نیاز سلول از خون گرفته شده و مواد زائد به آن برگردانده می شوند. در هرگوشه بین رشته های مجاور کانال هایی وجود دارد که از طریق این کانال ها مواد انرژی زا( کربوهیدرات ها- چربی ها) و اسیدهای آمینه مورد نیاز برای ساخت پروتئین ها به سلول ها منتقل و مواد زائد دفعی از سلول ها خارج و به عروق خونی حمل می گردند. هنگامی که یک ماهی تازه صید شده فیله می شود اگر در همان حال به عضلات فشاری به طرف سطح وارد کنیم دست به طور محسوسی مرطوب می گردد. این مایع خارج شده همان مایعی است که درون کانال های بین رشته های عضلانی جریان دارد. البته این حالت فقط برای مدت چند ساعت وجود دارد و پس از آن عضلات سفت شده و ماهی در حالت جمود پس از مرگ فرو می رود.
گوشت ماهی
در شرایط طبیعی در صورتیکه ماهی خوب تغذیه شده باشد، به علت ارتباط خاص آب و پروتئین در بافت عضلانی، آب موجود درعضله به آسانی خارج نمی شود. ولی در صورتیکه به هر دلیلی به سیستم پروتئینی آسیب وارد شده باشد، در نتیجه فشار به عضلات مخطط آب به آسانی از آن خارج خواهد شد. در بدن ماهی سه نوع عضله وجود دارد: عضلات مخطط که قسمت اصلی گوشت ماهی و دیگر حیوانات گوشتی را تشکیل می دهد، عضلات صاف که عمدتا در ساختمان روده ها و بدن نرم تنان وجود دارند و بالاخره عضله قلب که کم و بیش حدفاصل آن دو محسوب می شود. عضلات مخطط که قسمت عمده گوشت را شامل می شوند خود به دو گروه متمایز تقسیم می شوند، عضلات معمولی یا گوشت سفید و عضلات تیره یا گوشت تیره. برعکس عضلات معمولی که در تمام بدن گسترده شده اند، گوشت تیره عمدتا در زیر پوست و بخصوص در دو طرف بدن کشیده شده است. قسمت خوراکی بدن ماهی همان عضلات سفید می باشد که از مجموعه بلوک های مجزا تشکیل شده است در حالی که عضلات تیره مصرف خوراکی ندارند و مقدار آنها از گونه ای به گونه ی دیگر متفاوت می باشد.
نویسنده : حسام برزویی دانشجو دکتری شیلات
ماهی در مقایسه با حیوانات خونگرم به نسبت، مقدار کمتری خون دارد. مجموع حجم خون در ماهی حدود 3-1.5 درصد وزن بدن را تشکیل می دهد. عمده خون در ارگان های داخلی قرار دارد و در حالیکه عضلات حدود یک سوم وزن بدن را شامل می گردند حجم خون درون آنها فقط 20 درصد حجم کلی خون بدن است.
هرگاه بلافاصله پس از صید ماهی فیله شود، رنگ فیله قرمز خواهد بود، ولی این رنگ پس از تخلیه حفره شکمی (Gutting) و نگهداری ماهی در مخلوط آب و یخ به دلیل خروج خون به سرعت تغییر نموده و رنگ فیله سفید می گردد. البته در صورتیکه ماهی، بخصوص در هوای گرم، بدون تخلیه بطنی نگهداری شود، خون در عروق لخته شده و رنگ گوشت قرمز یا قهوه ای به نظر خواهد رسید. وجود رنگ قهوه ای در عضلات ماهی در موارد دیگری هم ممکن است مشاهده شود از جمله هنگامی که ماهی پس از تخیه بطنی به سرعت منجمد شده باشد.
نقش خون در بدن ماهی
خون در بدن ماهی حاملی است که به کمک آن مواد غذایی از روده یا کبد به عضلات منتقل و از این طریق نیاز عضلات به انرژی در هنگام شنا تامین می گردد. هر رشته عضلانی به وسیله لایه نازکی از مایع خارج سلولی احاطه گردیده است که از طریق آن مواد مورد نیاز سلول از خون گرفته شده و مواد زائد به آن برگردانده می شوند. در هرگوشه بین رشته های مجاور کانال هایی وجود دارد که از طریق این کانال ها مواد انرژی زا( کربوهیدرات ها- چربی ها) و اسیدهای آمینه مورد نیاز برای ساخت پروتئین ها به سلول ها منتقل و مواد زائد دفعی از سلول ها خارج و به عروق خونی حمل می گردند. هنگامی که یک ماهی تازه صید شده فیله می شود اگر در همان حال به عضلات فشاری به طرف سطح وارد کنیم دست به طور محسوسی مرطوب می گردد. این مایع خارج شده همان مایعی است که درون کانال های بین رشته های عضلانی جریان دارد. البته این حالت فقط برای مدت چند ساعت وجود دارد و پس از آن عضلات سفت شده و ماهی در حالت جمود پس از مرگ فرو می رود.
گوشت ماهی
در شرایط طبیعی در صورتیکه ماهی خوب تغذیه شده باشد، به علت ارتباط خاص آب و پروتئین در بافت عضلانی، آب موجود درعضله به آسانی خارج نمی شود. ولی در صورتیکه به هر دلیلی به سیستم پروتئینی آسیب وارد شده باشد، در نتیجه فشار به عضلات مخطط آب به آسانی از آن خارج خواهد شد. در بدن ماهی سه نوع عضله وجود دارد: عضلات مخطط که قسمت اصلی گوشت ماهی و دیگر حیوانات گوشتی را تشکیل می دهد، عضلات صاف که عمدتا در ساختمان روده ها و بدن نرم تنان وجود دارند و بالاخره عضله قلب که کم و بیش حدفاصل آن دو محسوب می شود. عضلات مخطط که قسمت عمده گوشت را شامل می شوند خود به دو گروه متمایز تقسیم می شوند، عضلات معمولی یا گوشت سفید و عضلات تیره یا گوشت تیره. برعکس عضلات معمولی که در تمام بدن گسترده شده اند، گوشت تیره عمدتا در زیر پوست و بخصوص در دو طرف بدن کشیده شده است. قسمت خوراکی بدن ماهی همان عضلات سفید می باشد که از مجموعه بلوک های مجزا تشکیل شده است در حالی که عضلات تیره مصرف خوراکی ندارند و مقدار آنها از گونه ای به گونه ی دیگر متفاوت می باشد.
نویسنده : حسام برزویی دانشجو دکتری شیلات
